आधारभूमि संवाददाता
काठमाडौं, मंसिर २८
आर्थिक वर्ष समाप्त भएको ६ महिना भित्र साधारण सभा गरिसक्नुपर्ने भएपनि १३ वटा बिमा कम्पनीले अहिलेसम्म साधारण सभा गर्नका लागि वित्तीय विवरण समेत स्वीकृत गराएका छैनन् । बिमा क्षेत्रको नियमनकारी निकाय बिमा समिति यसमा चुप बस्दा बिमा कम्पनीहरु सुशासनमा चुकेका छन् ।
कम्पनी ऐन अनुसार कुनै पनि कम्पनीले आर्थिक वर्ष समाप्त भएको ६ महिना भित्र साधारण सभा गरिसक्नु पर्छ । यता बिमा ऐनले भने ६ महिना भित्र वित्तीय विवरण स्वीकृत र त्यसको चार महिना भित्र साधारणसभा गर्नुपर्ने बताएको छ ।
तर, बिमा कम्पनीहरुले भने आर्थिक वर्ष समाप्त भएको १६ महिना बित्नलाग्दा समेत वित्तीय विवरण स्वीकृत गराएका छैनन् । यसरी वित्तीय विवरण स्वीकृत नगराउने र साधारण सभा नगर्नेहरुमा अधिकांश जिवन बिमा कम्पनीहरु छन् । तर यो उनिहरुको वर्षाैअघि देखिकै रोग हो । जसमा बिमा समिति मुकदर्शक बनेको छ ।
समयमै साधारण सभा गर्न चुकेकाले एउटा मात्रै बिमा कम्पनी नेप्सको क बर्गमा सुचिकृत छ । ६ महिना भित्र बिमा कम्पनीले वित्तीय विवरण स्वीकृत गराउनुपर्ने भएपनि निर्जिबन बिमा कम्पनी, राष्ट्रिय बीमा कम्पनी, ओरेन्टल र नेशनलले अहिलेसम्म वित्तीय विवरण नै स्वीकृत गराएका छैनन् ।
त्यस्तै जिवन तर्फ राष्ट्रिय बिमा, नेपाल लाइफ, एलआइसी ,एसिएन, गुरास, आइएमई, युनियन रिलायबल सानीमा र सन नेपाल लाइफ इन्सुरेन्सले वित्तीय विवरण स्वीकृत गराएका छैनन् । कम्पनि ऐनका अनुसार १ करोड भन्दा माथिको कम्पनीले समयमै वित्तीय विवरण नबुझाए र साधारण सभा नगरे प्रत्येक वर्षकोे २० हजार रुपैया जरिवाना लाग्ने व्यवस्था छ । बिमा कम्पनीहरु त सुशासनमा चुकेका नै छन् ।
यता उनिहरुको नियमन गर्ने निकाय बिमा समितिले पनि उनिहरुलाई नियम पालना गराउन त सकेको छैनन नै उसले पनि समयमै वित्तीय विवरण स्वीकृत गर्न नसकेको बिमा कम्पनीहरुको गुनासो छ ।
नेपालमा अहिले बिमांकी अर्थात एक्चुयरीहरु छैनन, जसका लागि जिवन बिमा कम्पनीहरुले भारतमा पठाउने गरेका छन् । नेपालमा एक्च्ययरी नभएको बहानामा बिमा कम्पनीहरुले ढिलाई गर्दै आएका छन् भने बिमा समिति यसमा रमिते बनेको छ ।
यसरी बिमा कम्पनीहरुले समयमै साधारण सभा गरि लाभांस घोषणा नगर्दा यसका लगानीकर्ताहरु भने मारमा परेका छन् । बिमा समितिले यसमा कडाई गर्न नसक्नुले समितिको क्षमता माथि पनि प्रश्न खडा भएको छ ।
