आधारभूमि संवाददाता
काठमाडौं, साउन २१
सरकारको युवा स्वरोजगार कार्यक्रम अन्तर्गत ऋण लिएका युवा उद्यमीलाई ऋणको ब्याजदर १० प्रतिशतबाट ८ प्रतिशतमा झार्ने निर्णय गरेको छ ।
१२ वर्ष अघि ल्याएको युवा स्वरोजगार कार्यक्रमले उदेश्य अनुरुप लक्षित समुहका युवालाई समेट्न नसकेको आरोप लागिरहेका बेला युवा स्वरोजगार कोषले उद्यम गर्न चाहने युवाहरुलाई ऋणमा पहुँच बढाउन खोजेको छ ।
युवा र साना उद्यमी स्वरोजगार कोषको बोर्ड बैठकले साउन १ देखि लागू हुने गरी ब्याज दर घटाउने निर्णय गरेको हो ।
यस निर्णय पछि कोभिड १९ महामारीले पीडित फर्महरू र व्यक्तिहरूलाई राहत हुनेछ भने अब कम ब्याजदरमा थप ऋण लिन सक्नेछन्।
देशमै पुँजीको व्यवस्था गरी देशको उत्पादनशील र सीपयुक्त युवा जनशक्तिलाई पुँजी र कामको अभावमा विदेश पलायन हुने प्रवृत्तिलाई निरुत्साहित गर्न नेपाल सरकारबाट वि।स। २०६५ सालमा युवा तथा साना व्यवसायी स्वरोजगार कोषको स्थापना गरिएको हो ।
कोषले उत्पादनशील श्रमको अधिकतम उपयोग तथा उद्यमशीलताको विकास मार्फत् परम्परागत उत्पादन प्रणालीमा सकारात्मक परिवर्तन ल्याउने तथा सीपयुक्त बेरोजगार युवाहरूलाई स्वरोजगारको अवसर प्रदान गर्ने लक्ष्य लिएको छ।
कोषका अनुगमन विभागका प्रमुख तथा कोषका कार्यकारी निर्देशक नारायणदत्त देवकोटाका अनुसार ब्याजदरमा कटौतीले ७२ हजार ७ सय ८९ भन्दा बढी मानिसहरूलाई फाइदा पुग्नेछ ।
गत आर्थिक वर्षमा २ हजार ७ सय ८९ जना कार्यक्रम अन्तर्गत स्वरोजगार भएको कोषले जनाएको छ । सरकारले चालू आर्थिक वर्षमा १२ हजार नयाँ रोजगारी सिर्जना गर्ने लक्ष्य राखेको छ
त्यसैगरी कोषले नयाँ कार्यक्रमका लागि एक अर्ब बजेट छट्याएको छ। लक्षित समूहहरूले सरकारको अनुदान प्राप्त ऋण योजना अन्तर्गत अधिकतम ५ प्रतिशत ब्याजदरमा ऋण लिन्छन्।
यता केन्द्रीय बैंकले प्रत्येक वाणिज्य बैंक र विकास बैंकलाई मौद्रिक नीतिको माध्यमबाट कम्तिमा २ सयदेखि ५ सय जनामा यस्तो ऋण विस्तार गर्न आदेश दिएको छ।
युवा स्वरोजगार कार्यक्रम अन्तर्गत प्रति व्यक्ति २ लाखदेखि १ करोडसम्म ऋण लिन पाउनेछन् । कोषले ऋण परियोजनाको जमानतमा र परिवारका सदस्यहरूको सामूहिक ग्यारेन्टीको साथ प्रदान गरिएको छ।
यसरी ऋण लिनेहरूको लागि बीमाको पनि सुविधा छ । यस अन्तर्गत बीमा कम्पनीले ऋण फिर्ता गरेमा, ऋण लिनेको मृत्यु भयो वा स्थायी रूपमा असक्षम भयो र सरकारले बीमा प्रीमियम भुक्तान गर्नेछ।
यस कोष अन्तरगत विभिन्न वित्तिय संस्था र सहकारीहरुबाट भएका २०७७ साल जेष्ठ मसान्तसम्मको स्वरोजगार संख्या ७२ हजार ७ सय ८९ रहेको कोषले जनाएको छ।
कोषमार्फत् अशिक्षित र बेरोजगार युवाहरूलाई स्वरोजगार बनाउन अभिमुखीकरण तथा व्यावसायिक र सीपमूलक तालिम प्रदान गर्नुका साथै बैङ्क र वित्तीय सस्थाहरूमार्फत् सहुलियत ब्याजदरमा बिनाधितो आवधिक कर्जा प्रदान गरिने व्यवस्था छ ।
निशुल्क रूपमा प्रदान गरिने ती सेवामूलक व्यावसायिक तालिमबाट बेरोजगार युवाहरूको आयआर्जनमा वृद्धि गरी जीविकोपार्जनलाई सहज बनाउन मद्दत पुग्नेछ।
आर्थिक रूपले पिछडिएका विपन्न वर्ग, महिला, दलित, आदिवासी, जनजाति, द्वन्द्वपीडित, अपाङ्ग, घाइते परिवार एव युवा तथा परम्परागत सीप भएका जात जातिहरूलाई व्यावसायिक खेती, कृषिजन्य उद्योग वा सेवामूलक स्वरोजगार कार्यक्रम सञ्चालन गर्न सहुलियत ब्याजदरमा कर्जा प्रदान गरिने कोषले जनाएको छ।
त्यस्तो कर्जा बापत् प्रतिव्यक्ति बेरोजगार युवालाई अधिकतम रु।दुई लाख र बढीमा २५ जनाको प्रत्येक समूहलाई अधिकतम रु। ५० लाख प्रदान गरिनेछ।
यस कार्यक्रम अन्तर्गत खास उद्याम गर्न चाहने युवाहरु समेटिन नसकेको तथा यहाँबाट सुविधा लिएर अन्यत्र लागानी गर्ने गरेको गुनासो सुनिने गरेको छ । सरकारले पनि पर्याप्त अध्ययन विना सहुलियत दिने गरेका कारण सुविधा पाउनुपर्ने वर्गमाझ यसको पहुँच पुग्न नसकेको सरोकारवाला बताउँछन् ।
अहिले सरकरले गरेको व्याजदरमा छुट को निर्णयपछि कस्तो असर पर्छ त्यो भने हेर्न बाँकी छ ।