आधारभूमि संवाददाता
काठमाडौं, असार १६
वर्षको अन्त्यमा आएर मात्रै बिकास खर्च गर्ने प्रवृतिका कारण यसपाली पनि बिकास बजेट न्युन मात्रामा मात्रै खर्च भएको छ । महालेखा नियन्त्रक कार्यालयले दिएको जानकारी अनुसार अहिलेसम्म बिकासका लागि छुट्टाएको जम्मा ३२ प्रतिशत खर्च भएको छ ।
विकास निर्माणका काम समयमै अघि नबढ्ने र वर्षको अन्त्यमा आएर मात्रै खर्च हुने प्रवृति अन्त्य गर्न संविधानमा जेठ १५ मा नै बजेट ल्याउने बाध्यकारी व्यवस्था गरियो । तर खर्च गर्ने प्रवृतिमा भने अहिले पनि कुनै सुधार नै छैन ।
महालेखा नियन्त्रक कार्यालयका अनुसार अहिलेसम्ममा जम्मा १ खर्ब ३३ अर्ब २० करोड ५४ लाख रुपैयाँ बिकास खर्च भएको छ । जुन लक्ष्यको ३२ दशमलव ६५ प्रतिशत मात्रै हो । लकडाउनका कारण निर्माण कार्यहरु प्रभावित भएका छन् । जसका कारण पनि यो वर्ष बिकास खर्च बढ्न नसकेको हो । तर वर्षका नौ महिनामा पनि सरकारको बिकास खर्चको प्रवृति पुरानै थियो ।
लकडाउन अघिसम्म सरकारले ४ खर्ब ८ अर्बमध्ये जम्मा १ खर्ब ३ अर्ब ५० करोड ८९ लाख रुपैयाँ खर्च भएको थियो । बिकास निर्माणका कार्यमा भुक्तानी दिनका लागि सरकारसँग रकम अभाव भने नरहेको महालेखा नियन्त्रक कार्यालय बताउँछ ।
बजेट निर्माणका क्रममा नै संभाव्यता अध्ययन तथा बिस्तृत परियोजना प्रतिबेदन तयार नभएका आयोजनामा समेत बजेट छुट्याउने गरिएको छ।
तयारी आयोजनामा पनि सुरुवातमा काम नगरि वर्षको अन्त्यमा हतार हतार काम गर्ने र नियमन नगर्ने प्रचलन छ। साथै समयमै निर्माण गरेका आयोजनाको भुक्तानी पनि पछि सम्म रोकेर राख्ने प्रवृतिका कारण पनि बिकास खर्च वर्षको अन्त्यमा गएर मात्रै ह्वात्तै बढ्ने गरेको देखिन्छ ।
यो पटक त बिषम परिस्थतीका कारण खर्च गर्न नसकेको भन्ने सरकारसँग छुट छ । तर, खर्च हुन संभव नहुने आयोजनामा बजेट छुट्याउने राजनीतिक प्रवृति र वर्षको अन्त्यमा मात्रै काम गर्ने ठेकेदारहरुसँग मिलेमतो गर्ने कर्मचारीतन्त्रमा भने सुधार आउनु आवश्यक छ ।