चितवन, १५ असोज (रासस)
निरन्तर सङ्घर्ष ग¥यो भने आम्दानी गर्न सकिन्छ भन्ने गतिलो उदाहरण यहाँका चूडामणि भुसालले दिनुभएको छ । २२ वर्ष अघि आफ्नै घर छेउमा १५० ब्रोइलर कुखुराबाट पेशा शुरु गर्नुभएका भुसालको फार्ममा अहिले एक लाखभन्दा बढी लेयर्स कुखुरा रहेका छन् ।
भरतपुर महानगरपालिका–२३ जगतपुरका ४२ वर्षीय भुसालले विसं २०५४ मा आफ्नै घरसँगै खोर निर्माण गरेर १५० ब्रोइलर कुखुरा पाल्न शुरु गर्नुभयो । भरतपुरको प्राइम बैंकका प्रबन्धकको कोठामा भेटिनुभएका भुसालले जोगी र साहँु हुँदै यहाँसम्म आइपुगेको बताउनुभयो । बाढी, बर्डफ्लु, जनआन्दोलन, नाकाबन्दीजस्ता सङ्कट उहाँले पार गर्नुभयो ।
विसं २०५९ मा राप्ती नदीले सबै कुखुरा बगाएपछि सम्पत्तिभन्दा ऋण चार गुणा पुगेको भन्दै उहाँले निरन्तर काम नछोडेकै कारण आफू अहिले यो अवस्थामा आइपुगेको बताउनुभयो । बाढीले १५ हजार कुखुरा बगाएपछि ऋणमा चुर्लुम्म डुबे पनि हरेश नखानु भएका भुसालले त्यसपछि पनि कुखुरापालन व्यवसायलाई निरन्तरता दिनुभयो । यससँगै आफ्नो पुख्र्यौली चार कट्ठा जमीनलाई बढाएर त्यही ठाउँमा तीन बिघा १० कट्ठा जमीन पु¥याएको उहाँले बताउनुभयो । भुसालले भनेजस्तै दोस्रो पटक फेरि २०६२/०६३ को जनआन्दोलनसँगै उहाँलाई यही पेशाले जोगी बनायो । ऋण अरु थपिए पनि पेशामा उहाँले निरन्तरता दिनुभयो । विसं २०६२ बाट उहाँले ब्रोइलरसँगै लेयर्स पनि पाल्न थाल्नुभयो ।
त्यतिबेला उहाँको कुखुरा ५० हजार पुगेका थिए । आँट बढ्दै गयो भुसालले भन्नुभयो “२०७१ सालमा नवलपरासीको धारापानीमा चार बिघा जमीन किनेर ४० हजार लेयर्स पाल्न थाले ।”
त्यसको दुई वर्षपछि उहाँले नवलपरासीकै दुम्कीवासमा पाँच बिघा जमीन किनेर ५० हजार लेयर्स पाल्न थाल्नुभयो । अझै विस्तारका लागि नवलपरासीकै मुडावासमा भुसालले तीन बिघा जमीन थप्नुभएको छ । चार कट्ठा पुख्र्यौली जमीनबाट अहिले उहाँको जमीन १५ बिघा नाघेको छ । तीन ठाउँमा गरेर एक लाख १५ हजार लेयर्स छन् । भुसालका अनुसार श्रीमती सविना र छोरा शिवले अहिले व्यवसायमा सघाएका छन् । तीन स्थानमा गरेर ५५ मजदूरले काम पाएका छन् ।
पछिल्लो समय नोक्सानी बढेको भन्दै उहाँले चिन्ता व्यक्त गर्नुभयो । बैंकको ऋण तिर्न गाह्रो परेकोमा चिन्ता व्यक्त गर्दै उहाँले बैंकका प्रबन्धक पदम पौडेलतर्फ हेर्दै हरेश भने नखाएको बताउनुभयो । पढाइका बारेमा जिज्ञासा राख्दा सानो हुँदा पढाइमा खासै ध्यान नगएको बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “मैले कक्षा ५ सम्ममात्र पढेको हो, त्यही लेख्दिनुहोस् ।” थोरै पढेकामा लुकाउनु पर्ने र चिन्तामा छैन उहाँले भन्नुभयो, “निरन्तर परिश्रम ग¥यो भने स्वदेशमै राम्रो गर्न सकिन्छ ।” उथलपुथल बनेको बजार, रोगको प्रकोप र बढेको गर्मीले यो पेशालाई निरन्तरता दिन कठिन हुने हो कि भन्ने चिन्ता भुसालमा रहेको छ ।
