बेझाड, १९ पुस (रासस)
पाल्पामा यस वर्ष सुन्तला उत्पादन बढेको छ । अनुकूल मौसम, खेती विस्तार र बगैँचा सुधार गरेका कारण सुन्तलाको उत्पादन बढेको हो । उत्पादन बढेपछि कृषक यो व्यवसायमा हौसिएका छन् । जिल्लामा २० हजार ८०० रोपनी क्षेत्रफलमा सुन्तला खेती गरिएको छ । यस वर्ष छ हजार ९७५ मेट्रिक टन सुन्तला उत्पादन भउको कृषि ज्ञान केन्द्र पाल्पाले जनाएको छ ।
खेर गइरहेको पाखो पखेराका जमिन, फुर्सदको समय र थोरै लगानीमा पनि सुन्तला खेतीबाट राम्रो आम्दानी लिन यहाँका कृषक सफल भएका छन् । सुन्तलाबाट राम्रो आम्दानी हुने भएपछि शिक्षण पेशा छाडेर रैनादेवी छहराका कमल घिमिरे अहिले सुन्तला खेती गर्दै हुनुहुन्छ । सुन्तला बिक्रीबाट वार्षिक रु १० लाख देखि १५ लाखसम्म आम्दानी गर्दै आएको उहाँले बताउनुभयो ।
सुन्तलाको बजार मूल्य पनि राम्रो छ, धेरै रेखदेख गर्न नपर्ने, खाली रहेका जग्गामा सुन्तला लगाएर मनग्य आम्दानी गर्न सकिँदो रहेछ”, घिमिरेले भन्नुभयो । शिक्षण पेशाभन्दा सुन्तला व्यवसाय नै राम्रो लागेको उहाँको भनाइ थियो । जिल्लाको रैनादेवी छहराको अमलाबास, पूर्वखोलाको जल्पा, निस्दीको गल्धा, बगनासकालीको खानिछाप, रिब्दीकोटको मैनादी सुन्तलाका मुख्य पकेट क्षेत्र हुन् । एउटै टोलबाट रु ७० देखि ८० लाखको सुन्तला बिक्री हुने गरेको छ ।
सुन्तलाको बजार सहज र लगानी पनि धेरै गर्न नपर्ने, सानो लगानीमा एउटै बोटमा राम्रो उत्पादन लिन पाइने भएपछि गाउँघरमा सुन्तला खेतीमा युवाको आकर्षण बढ्दो रहेको कृष्णविष्णु कोइराला बताउनुहुन्छ । पछिल्लो समय पाल्पामा प्रमुख नगदेबालीको रुपमा सुन्तला खेती स्थापित हुँदै गएको छ ।
जिल्लामा विभिन्न स्थानमा सुन्तला पकेट क्षेत्र कायम गरी सुन्तलाको व्यावसायिक उत्पादन भइरहेको छ । स्थानीय तहका कृषि शाखा, कृषि ज्ञानकेन्द्र र सुन्तला जात फलफूल विकास केन्द्रको सहयोग पाएपछि वर्षेनी सुन्तला उत्पादक कृषक थपिँदै जाँदा उत्पादन बढेको हो ।
गुणस्तरीय बिरुवा, कृषकलाई समय समयमा तालीम, प्राविधिक सहयोग गरेपछि उत्पादन बढेको सुन्तला जात विकास केन्द्र पाल्पाका प्रमुख बोमबहादुर थापाले बताउनुभयो । “कृषकको बगँैचामा पुगेर प्राविधिक सेवालगायतका विभिन्न सहयोग गरिरहेका छौँ, हिजोआज कृषकले आम्दानीतर्फ ध्यान दिन थालेकाले उत्पादन बढ्दैछ”, थापाले भन्नुभयो । कृषि ज्ञानकेन्द्र पाल्पाले जिल्लामा सुन्तला कागतीको मिसन कार्यक्रम शुरु गर्दैछ । सुन्तला खेतीलाई विस्तार गरी कृषकको आयस्रोत बढाउन सुन्तला कागती मिसन कार्यक्रम शुरु गरेपछि उत्पादन झन बढ्ने कृषि ज्ञानकेन्द्र पाल्पाका प्रमुख शिवप्रसाद अर्याल बताउनुहुन्छ ।
“सुन्तलाको लागि राम्रो क्षेत्र रहेकाले कृषकले व्यावसायिक खेती गरेर राम्रो कमाइ गर्न सक्छन्, सुन्तला मिसन कार्यक्रम शुरु भएपछि कृषकको आयस्रोत अझ बढ्नेछ”, प्रमुख अर्यालले भन्नुभयो । जिल्लामा उत्पादन भएको सुन्तला सदरमुकाम तानसेन, बुटवल, पोखरालगायतका ठाउँमा बिक्री हँुदै आएको छ । कृषकले प्रतिकिलो रु ६० देखि ७० को हाराहारीमा सुन्तला बिक्री गरिरहेका छन् ।
