काठमाडौं, कार्तिक १७

नेता कस्तो हुन्छन् वा हुनुपर्छ ? अहिलेका नेताहरु वास्तवमै नेता कहलाउन लायक छन् त ? यो अहिले व्यापक बहसको विषय बनेको छ । नेताहरु त्यागी र राष्ट्र र जनताको हितका लागि जुनसुकै चुनौती खेप्न सक्ने खालको हुनुपर्छ । तर, मुलुकका वर्तमान नेताहरु राष्ट्र र जनताभन्दा पनि व्यक्तिगत स्वार्थ र विलासितामा बढी रमाएका छन् । कुनै बेला यस्ता नेता पनि थिए, जो प्रधानमन्त्री छोडेर वालुवाटारबाट निस्किँदा एउटा छाता र ट्याङ्का बोकेर निस्किएका थिए । उनी हुन् नेपाली काँग्रेसका स्वर्गीय नेता कृष्णप्रसाद भट्टराई । दुईपटक प्रधानमन्त्री भएपनि उनको जीवन सादा थियो । प्रधानमन्त्री पद छोडेपछि उनी ललितपुरको बाँडेगाउँस्थित सरकारले बनाइदिएको आश्रममा बस्न पुगे । उनको जीवन त्यही बित्यो । काँग्रेसका अर्का त्यागी नेता हुन्, सुशील कोइराला । प्रधानमन्त्री भइसकेको व्यक्तिसँग सम्पत्तिको नाममा तीन वटा मोबाइलभन्दा धेरैले आश्चर्य मान्न सक्छन् । तर, त्यो सत्य हो । बैंकमा खाता नभएर उनले प्रधानमन्त्री हुँदा आफ्नो तलब हातमा थाप्थे । उनको आफ्नो प्राण आफन्तको घरमा त्यागे ।
हिजो र आजको काँग्रेसको नेता हेर्ने हो भने आकाशपातालको फरक छ । हिजोकाले त्याग्न जानेका थिए, आजकाले सोहोर्न जानेका छन् । काँग्रेस मात्र होइन्, अन्य पार्टीका नेता पनि त्यस्तै छन् । आफूलाई नेताको रुपमा उभ्याउँछन्, तर उनीहरुको गतिविधि र चालचलन रद्दीभर पनि नेता भन्न सुहाउने खालको छैन् । नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले १० वर्ष जनयुद्धको नेतृत्व गरे । उनले जनयुद्ध गर्दाको बखत बोकेको एजेण्डाबाट प्रभावित भएर जनताले साथ दिए । देशमा परिवर्तनको कल्पना गरेर नेपाली जनताको छोराछोरी शहिद भए । तर, जनताले परिवर्तन देख्न पाएनन्, बरु प्रचण्डको दैनिक जीवनयापनमा व्यापक परिवर्तन भयो । आज उनी ७८ लाखको घडी बाँध्न सक्ने भए । उनी मात्र होइन्, माओवादीका अन्य नेताको जीवनस्तरमा पनि राम्रै सुधार भएको छ । उनीहरु आज महलजस्तो घरमा बसेका छन् । जबकी जनताले दुई छाक टार्न संघर्ष गरिरहनुपरेको छ । जनयुद्धका घाइतेहरु आजपनि उपचारको खोजीमा भौतारिरहेका छन् ।

तीनचोटि प्रधानमन्त्री बनिसकेका प्रचण्डले जनयुद्धका घाइतेहरुका निम्ति केही गरेनन् । त्यतिबेला माओवादीमा लागेर शहिद भएका जनताका छोराछोरीले केही पाएनन् । बरु, आज प्रचण्ड देँउसीभैलो खेल्न आउनेलाई एक लाख रुपैयाँ दक्षिणा दिने हैसियतमा पुगे । वास्तवमै देश र जनताका लागि लडेका माओवादी कार्यकर्तासँग तिहारमा टीका लगाएर दक्षिणा दिने पैसासमेत नहोला । केही दिनअघि एउटा कार्यक्रममा प्रचण्डले भने,‘माओवादीबाट फुटेर गएको सबै एकजुट हुन्छौं । र, २०६४ सालको अवस्थामै फर्किन्छौं ।’ माओवादीको तल्लो तहको कार्यकर्तादेखि माथिल्लो तहको नेताको सम्पत्ति छानबिन गर्ने हो भने यहाँ सबैभन्दा बढी भ्रष्टाचारी भेटिन्छन् । माओवादीले हिजो पनि देश र जनताको लागि केही गरेन्, भोलि पनि केही गर्नेवाला छैनन् । पद र भ्रष्टाचार गर्न नपाएकाले माओवादी फुटेको हो । किराना पसल थापेझैं पार्टी खोलेर ठग्ने योजना हो भन्ने प्रष्टै छ । माओवादीले चारचोटि प्रधानमन्त्री पद पायो । तर, के उखाल्यो ?
काँग्रेस आएनि सरकारमा जाने, एमाले आएनि सरकारमा जाने । सरकारबिना बस्नै नसक्ने पार्टीलाई जनताले किन पत्याउने ? माओवादीका नेतादेखि कार्यकर्तासम्मको उपत्यकाभित्र र सदरमुकाममा घर छ । पैदलयात्रा गर्ने त कोही पनि छैनन् । सबैका सन्तान मँहगा स्कुलमा पढ्छन् । त्यही जनताको छोराछोरी दुई घण्टा पैदल हिँडेर स्कुल जान्छन् । अझैपनि प्रचण्डले देश र जनताको लागि लड्छु भन्न सुहाउँछ ? हुन त उनलाई पदको स्वाद चाँखेर पुगेको छैन् होला । कतिलाई जागिर लाउनुहोला, व्यक्तिगत सम्पत्ति जोड्नुहोला । माओवादीका नेताहरु मोजमस्तीमा रमाउँदा जनताले गरेको बलिदान ‘वालुवामा पानी’ भएको छ । जनयुद्धको बेलामा दलालीको विरोध गर्ने प्रचण्ड आज आफैं दलालीको घरमा बसिरहेका छन् । उनको भनाइ र गराई कस्तो छ ? यहीबाट छर्लङ्ग हुन्छ । माओवादी मात्रै होइन्, एमाले, काँग्रेस, मधेशी दल, नयाँ दल भनिएको रास्वपाका नेता पनि त्यस्तै भए । कसरी हुन्छ भ्रष्टाचार गर्ने, राजश्व छल्ने, सरकारी सम्पत्ति लुट्नेतर्फ मात्र उनीहरु ध्यानमग्न छन् ।

नेताहरुको बिजनेश–व्यापार केही छैन् । तर, अंकुत सम्पत्ति कसरी जोडे ? यो भ्रष्टाचार होइन् ? नेताहरुले भ्रष्टाचार गरेको घामझैं छर्लङ्ग छ । काँग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवाको रोपनीमा दरबारजस्तो घर छ । त्यो कहाँबाट आयो ? अन्य सम्पत्ति कति होला ? देखिनेबाहेक नदेखिने सम्पत्ति पनि थुप्रो होला । यो सबै भ्रष्टाचार होइन् ? नेता कमाउने पद होइन्, सेवा गर्ने पद हो । तर, यहाँ त्यस्तो सोच्ने कोही भएनन् । नेता नामका कलङ्कहरुले देश खोक्रो बनाइदिए । एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीको बालकोटमा महलजस्तो घर छ । उनको पनि सम्पत्तिको लेखाजोखा छैन् । अन्य नेताको पनि सम्पत्तिको लेखाजोखा गरिसाध्य छैन् । नेपाली बैंकमा मात्र नभई विदेशी बैंकमा समेत सम्पत्ति थुपारेका छन् । पदमा पुग्नेबित्तिकै भ्रष्टाचार । अनि देश बन्छ ? अझैपनि नेपाली जनता यस्ताको पछाडि लाग्ने ? एमालेले मदन भण्डारी र मनमोहन अधिकारीको नाम बेचेर भ्रष्टाचार गर्यो । काँग्रेसले मातृकाप्रसाद कोइराला, बिपी कोइरालाको नाम बेचेर भ्रष्टाचार गर्यो ।

माओवादीले गरिब र जनजातिको नाम बेचेर भ्रष्टाचार गर्यो । नयाँ आउने पार्टीले पनि यिनकै सिको सिके । अरुले लुट्न हुने, हामीले लुट्न नपाउने भन्ने उनीहरुमा पर्यो । नयाँ–नयाँ नारा ल्याएर लुटे । देश र जनताका लागि एउटा पनि नेता छैन् । देश सिद्धयाउने, भ्रष्टाचार गर्ने । अब यी नेताहरु जोगिने धेरै दिन छैन् । जनताले लखेट्छन्, लखेट्छन् । श्रीलंका र बंगलादेशपछि पालो नेपालका नेताहरुको हुन सक्ने देखिएको छ । भनिन्छ नि,‘अतिले खति गर्छ ।’ नेताहरुले अति गरिसके र जनताले पनि अति सहिसके । जनता मरुभूमिमा गएर रगतपसिना बगाउने अनि यिनीहरु मोजमस्ती गर्ने ?
केहीले नपुगेर नेपाली भू–भागसमेत बेचिदिएका छन् । जनताले खुट्टामा चप्पल नलगाई तिरेको राजश्वमा यिनीहरुको शोख चलेको छ । नेताहरु ‘साप’ हुन् । यिनीहरुबाट देश बन्ला भनेर कल्पना नगरेपनि हुन्छ । करले नपुगेर विदेशी ऋण ल्याउँछन् । खान्छन्, मोजमस्ती गर्छन् ।

जनताले विस्तारै यिनीहरुको विरोध गर्न थालिसकेका छन् । एकपछि अर्को गर्दै जनता खुलिरहेका छन् । नेताहरु जाने कार्यक्रममा नाराबाजी हुन थालिसकेको छ । सबैभन्दा ठूलो शक्ति जनता हो । जनता एकजुट भए भने यिनीहरु कोही पनि टिक्ने अवस्था छैन् । देशमा मँहगी ह्वात्तै बढेको छ । जनतालाई बिहान–बेलुका चुल्हो बाल्न धौधौं परेको छ । विदेशी ऋण दिनप्रतिदिन बढेको छ । देशमा रोजगारी नहुँदा हरेक घरको कुनै न कुनै सदस्य विदेश हानिनुपरेको छ । विकासको नाममा देश तहसनहस बनाइएको छ । गाउँबस्ती रित्तिएको छ । मौलिक हकअधिकारबाट जनता वञ्चित छन् ।
कमाउनेमा नेता र तिनका कार्यकर्ता मात्र छन् । देश सकाइसक्दासम्म हामी देश बनाउँछौं भन्न यिनीहरुलाई लाज लाग्दैन् ? जनतालाई के भेडाबाख्रा सोचेका छन् ? दिँउसै अन्धकार बनाएर भ्रष्टाचार गरेका छन् । जहाँ हेर्यो भ्रष्टाचार । अब जनताले यस्ता भ्रष्टाचारीहरुको कुरा पत्याउने होइन्, यिनीहरुको विरोधमा आवाज उठाउने हो ।
अनुसा थापा
भक्तपुर