आधारभूमि संवाददाता
काठमाडौं, जेठ ३
कृषि बिकास बैंंकले कृषि क्षेत्रमा लगानी गर्नका लािग यो वर्ष कृषि ऋणपत्र मार्फत १८ अर्ब जोहो गर्दैछ । सरकारले यो बैंकलाई कृषि क्षेत्रको लागि अग्रणी बैंक बनाउने भन्दै यसलाई मात्रै ऋणपत्र जारी गर्ने अधिकार दिएको छ ।
कुल १८ अर्ब मध्ये यो बैंकले ६ अर्ब बिक्री गरिसकेको छ भने बाँकि १२ अर्बका लागि धितोपत्र बोर्डमा आवेदन दिएको छ । केहि दिनमा यसको टुंगो लाग्ने र जेठको २२ गते सम्ममा फेरी १२ अर्बको ऋणपत्र जारी गर्ने बैंकको तयारी छ ।
यसरी बिक्रि गरेको ऋणपत्रमा कृषि बिकास बैंकले बैंकहरुलाई ४ प्रतिशतको ब्याज दिएको छ । यसअघि बिक्रि गरेको ऋणपत्र ६ वर्षे थियो भने अब ७ वर्षे ऋणपत्र बिक्री गर्ने तयारीमा जुटेको छ ।
कृषि बिकास बैकले यसरी ऋणपत्र मार्पmत जुटाएको रकम कृषिमा लगानी पनि गरिसकेको छ । यो वर्ष मात्रै १५ अर्ब कृषि क्षेत्रमा लगानी स्वीकृत गरिसकेकोमा १२ अर्ब त कर्जा प्रवाह नै भइसकेको छ ।
२०७८ असार मसान्तसम्ममा कृषिमा ११ प्रतिशत लगानी गरिसक्नुपर्छ । तर, अहिलेसम्म यस्तो कर्जा ९ वटा बैंकले राष्ट्र बैंकको निर्देशन अनुसार पु¥याउन सकेका छैनन् । यसरी कृषिमा लगानी गर्न आनाकानी गरिहेका बैंकहलाई बाध्य पारेर राष्ट्र बैंकले आगामी वर्षमा पनि यस्तो ऋणपत्रलाई निरन्तरता दिनुपर्ने बिज्ञहरुको सुझाव छ ।
कृषिजन्य बस्तुको बढ्दो आयात न्युनिकरण गर्न यहाँ कृषिमा लगानी बढाउन जरुरी छ । कृषकलाई यहि पेसामा टिकाइरहन सहज तरिकाले सुलभ दरमा ब्याज मात्रै होइन, बिमाको दायरा पनि फराकिलो पार्न जरुरी छ ।
नेपाल राष्ट्र बैंकले बाणिज्य बैंकहरुलाई कृषि क्षेत्रमा आफ्नो कुल कर्जाको ११ प्रतिशत रकम लगानी गर्नुपर्ने बाध्यकारी व्यवस्था गरेको छ । तर गत वर्षसम्म अधिकांश बैंकहरुले यस्तो निर्देशन पालना गरेका थिएनन् ।
बैंकहरुले पनि कृषि क्षेत्रमा लगानी एकैपटक बढाउन कठिन रहेको भन्दै राष्ट्र बैंकलाई यसमा केहि लचकता अपनाउन आग्रह गरिरहेका थिए ।
बैंकहरुको यस्तो सुझावलाई मध्यनजर गर्दै नेपाल राष्ट्र बैंकले चालु आर्थिक वर्षको मौद्रिक नीतिमा कृषि बिकास बैंकले कृषि ऋणपत्र जारी गर्ने र त्यस्तो ऋणपत्रमा गरेका लगानी पनि कृषिमा गरेको बराबर मानिने भनेर व्यवस्था गर्याे ।