आधारभूमि संवाददाता
काठमाडौं,चैत २५
पछिल्लो समय बिद्युत चोरी पुन बढ्न थालेको छ। विद्युत प्राधिकरणले चुहावट नियन्त्रणका काम अघि बढाृन नसकेसँगै यस्तो चुहावट बढ्न थालेको हो ।
बिद्युत प्राधिकरणको चुहाजवट गत वर्षको तुलनामा झन्डै एक प्रतिशतले बढेर गएको देखिएको छ । यस्तो चुहावट घटाउन नसके यसले प्राधिकरणलाई करोडौ क्षति पुराउन सक्छ ।
अब झनै गर्मि बढेर जाँदा तराईका क्षेत्रमा हुकिङ तथा बाइपास बढेर जाने देखिन्छ । अहिलेकै चुहावट घटाउन सकेन भने प्राधिकरणल चुहावटकै कारण यो वर्ष ७० करोड क्षति भोग्ने निश्चीत छ ।
बागमती प्रदेशको चुहावट पनि ७ प्रतिशतबाट बढेर आठ प्रतिशत पुगेको छ । चिसो समयमा काठमाडौं उपत्यकामा विद्युत चोरी बढ्ने गर्छ । बिशेषगरि भक्तपुर र ललितपुरमा यस्तो चोरी हुने गरेको प्राधिकरण बताउँछ । कैयन स्थानमा यस्ता चोरी प्राधिकरणले नियन्त्रण गर्न सकेको छैन ।
गत वर्षको असारसम्म प्राधिकरणको चुहावट १० दशमलव २८ प्रतिशत रहेकोमा यो वर्षको माघ मसान्तसम्म यस्तो चुहावट बढेर ११ दशमलव दुई आठ प्रतिशत पुगेको छ। गत वर्ष यस्तो चुहावट ८ दशमलव ५ प्रतिशतमा झार्ने लक्ष्य राखेको प्राधिकरण लक्ष्य अनुसार काम गर्न नसकेपछि यो वर्ष पनि लक्ष्य गत वर्षकै राखेको छ ।
गत वर्ष दुई नम्बर प्रदेशमा चुहावट १५ प्रतिशत हुने गरेको थियो । जुन अहिले बढेर १६ प्रतिशत पुगेको छ ।
अहिले गर्मि लागेसँगै फेरी तराई क्षेत्रमा चुहावट बढेको छ । बिशेषगरि जनकपुर बितरण केन्द्र अन्तर्तगत पर्ने जिल्लाहरु बारा, पर्सा, सप्तरी र सर्लाहीमा बढि चुहावट हुने गरेको छ ।
यस्तो चुहावट घट्नुको साटो झनै बढेकोे छ । चुहावट हुने क्षेत्रका विद्युत प्राधिकरणका कर्मचारी यस्तो नियन्त्रण तर्फ लाग्न नसक्दा चुहावट झनै बढ्न गएको हो । हुनत ट्रान्समिसन् लाइन तथा ट्रान्सफर्मर गुणस्तरीय नहुँदा पनि चुहावट नियन्त्रण हुन्छ । तर अहिले प्राधिकरणले ट्रान्समिसन् लाइन र ट्रान्सर्फर भने फेर्ने तथा क्षमता बढाउने काम गरिरहेको छ ।
नेपाल विद्युत प्राधिकरणले चुहावट नियन्त्रणका काम अघि बढाउन नसक्दा यो झनै बढेर गएको देखिएको छ । गर्मि लागेसँगै तराई क्षेत्रमा हुकिङ तथा बाइपास गरेर बिद्युत चोरी गर्ने बढेकाले गत वर्षको तुलनामा १ प्रतिशतले चुहावट बढेको देखिएको हो । १ प्रतिशत चुहावट बढ्दा प्राधिकरणलाई वर्षमा झन्डै ७० करोड आर्थिक क्षति हुन्छ ।