–रमेश लम्साल
काठमाडौँ, २५ वैशाख (रासस)
नेपाली सेनाले चीनको ग्वान्जाओबाट हवाईमार्ग हुँदै कूल ३७ मेट्रिक टन अत्यावश्यक स्वास्थ्य सामग्री ल्याउने गरी आवश्यक प्रक्रिया मिलाएको छ ।
नेपाली सेनाका प्रवक्ता सहायक रथी विज्ञानदेव पाण्डेका अनुसार नेपाल ल्याउन लागिएको स्वास्थ्य सामग्रीको भन्सार जाँच तथा आवश्यक लेबलिङको काम आजदेखि चीनको ग्वान्जाओमा शुरु भएको छ । नेपाली सेनाले कोभिड–१९ को सक्रमणसँग जुध्न आवश्यक पर्ने स्वास्थ्य सामग्री स्थल तथा हवाई गरी दुवै मार्गबाट ल्याउने व्यवस्था मिलाएको छ ।
प्रवक्ता पाण्डेका अनुसार चीनको ग्वान्जाओमा भन्सार प्रक्रियाका लागि लेबलिङको कार्य शुरु भएको छ । आवश्यक कागजात प्राप्त गर्ने प्रक्रिया अगाडि बढाइएको जानकारी दिँदै उहाँले आज प्रमाणीकरणको काम शुरु भएको जानकारी दिनुभयो । चीन सरकारले गत अप्रिल १० देखि मेडिकल सामग्री निर्यात गर्नुपूर्व भन्सारबाट ‘लेबलिङ र सर्टिफिकेशन’ प्रक्रियालाई थप कडाइ गरेको छ ।
सेनालाई चीनबाट प्राप्त विवरणअनुसार सो प्रक्रिया पूरा गर्न तीनदेखि पाँच दिन लाग्न सक्ने बुझिएको छ । नेपाल सरकारका तर्फबाट परराष्ट्र मन्त्रालय तथा नेपाली सेनाका तर्फबाट बेइजिङस्थित सैनिक सहचारी तथा नेपाली सेनाका प्रधानसेनापतिबाट आआफ्नो माध्यमबाट भन्सार प्रक्रिया यथाशिघ्र गरिदिन अनुरोध गरिएको छ ।
भन्सारको प्रक्रिया सम्पन्न हुने वित्तिकै नेपाल वायु सेवा निगमको वाइडबडी जहाजले दुई वटा उडान गरी ३७ मेट्रिक टन सामान ल्याउने गरी योजना बनाइएको छ । हाल मित्रराष्ट्र चीनबाट दिइने सुविधामा हवाई ढुवानीको वास्तविक मिति तय हुने सेनाले जनाएको छ । “हामीलाई तयारी सकियो भन्ने जानकारी प्राप्त हुने वित्तिकै हवाई जहाज उडाउने गरी तम्तयारी हालतमा राखिएको छ” प्रवक्ता पाण्डेले भन्नुभयो ।
नेपालतर्फ हिँडे केही कन्टेनर
यस्तै चीनको ग्वान्जाओबाट स्थलमार्ग हुँदै २४० क्यूबिक मिटर सामान नेपालतर्फ आइरहेको जानकारी प्राप्त भएको छ । स्थलमार्गबाट बुधबार १३० क्यूबिक मिटर र यही वैशाख २२ गते ११० क्यूबिक मिटर सामग्री पनि नेपालतर्फ आउँदै गरेको जानकारी प्राप्त भएको छ । यस्तै ३०० क्यूबिक मिटर स्वास्थ्य सामग्री आजै नेपालतर्फ आउने तयारी गरिएको छ ।
चीनको ग्वान्जाओमा छिमेकी मित्र राष्ट्र चीनमा अन्तरराष्ट्रिय मजदूर दिवसलगायतका सार्वजनिक बिदा परेका कारण स्वास्थ्य सामग्री ल्याउन केही दिन ढिलाई भएको हो । चीनमा मे १–५ तारिखसम्म सार्वजनिक बिदा दिइएको थियो । सार्वजनिक बिदाका कारण भन्सारलगायतका आवश्यक प्रक्रिया पूरा गर्न नसकिने भएकाले केही दिन थप समय लागेको हो ।
सेनाले स्वास्थ्य सामग्री खरिदका लागि सरकारी– सरकारी तह ९जिटुजि० मा प्रक्रिया अगाडि बढाएको थियो । तत्कालका लागि आवश्यक पर्ने स्वास्थ्य सामग्री हवाई माध्यमबाट ल्याइने र अन्य सामग्री भने स्थलमार्गबाट ल्याउने गरी व्यवस्था मिलाइएको हो ।
चीनबाट ३४२ टन स्वास्थ्य सामग्री जिटुजी प्रक्रियाबाट खरिद गर्न लागिएको हो । हवाई मार्गबाट कूल ३७ टन सामान आयात गरिने र बाँकी रहेका ३०५ टन सामान भने स्थलमार्ग हुँदै नेपाल– चीन सिमाना तातोपानी ल्याइनेछ । ग्वान्जाओबाट हिँडेको सामान सात दिनमा तातोपानी आइपुग्नेछ ।
सेनाले केही दिन पहिले नै नेपाल राष्ट्र बैंकमार्फत पैसा चीन पठाएको थियो । ढुवानीका लागि लाग्ने रकमका सम्बन्धमा रक्षा मन्त्रालय हुँदै अर्थ मन्त्रालयमा आग्रह गरिएको थियो । अत्यावश्यक सामान खरिदका लागि सेनाले एक करोड ८४ लाख ४१ हजार ७०६।३५ अमेरिकी डलर भुक्तानी गरिसकेको छ । त्यसमा ढुवानी भाडा भने जोडिएको थिएन । नेपालले भुक्तानी गरेको रकम पाइसकेको पनि चिनियाँ पक्षले जानकारी दिइसकेको छ ।
कूल ६७ प्रकारका स्वास्थ्य सामग्री खरिद गर्न लागिएको हो । स्वास्थ्य सामग्री खरिदका लागि चीन सरकारको स्वामित्वमा रहेको चाइना साइनोफार्म इन्टरनेशनल कर्पोरेशनसँग सम्झौता भएको छ । अत्यावश्यक सामग्री तातोपानी नाकामा ल्याएर अर्को गाडी राखेर नेपाल ल्याउनेभन्दा पनि सकभर चिनियाँ ढुवानीकर्ताको साधनबाट एकैचोटी डिपोमा ल्याउने तवरले कुराकानी भएको छ । चीनले नेपाललाई आवश्यक स्वास्थ्य सामग्री उपलब्ध गराउन प्राथमिकता दिएको छ । कोरोनाले विश्वव्यापी महामारीको रूप लिएसँगै प्रभावित मुलुकमा चीनले स्वास्थ्य सामग्री आपूर्ति गरिरहेको छ ।
चीनबाट व्यक्तिगत सुरक्षाका सामग्री (पिपिई), मास्क, कोरोना परीक्षणका लागि आवश्यक कीटलगायत अत्यावश्यक सामग्री हवाई र अन्य सामग्री सडकमार्ग हुँदै ल्याउने तयारी गरिएको छ । त्यस्तै भारतबाट ५३ प्रकारका औषधि ल्याउने तयारी गरिएको छ ।
