काठमाडौं, पुष २२
नेपाल कम्युनिष्ट पार्टिको सरकारले पनि लगानीकर्तामा विश्वास जगाउन सकेको छैन । जसका कारण लगानीकर्ताहरुले आफ्नो लगानी नबढाई बसेका छन् ।
नेपाल राष्ट्र बैंकका अनुसार बैंक तथा वित्तीय क्षेत्रबाट निजी क्षेत्रमा प्रवाह हुने कर्जामा कमि आएको देखिएको छ । गत कात्तिक महिनासम्ममा बैंक तथा वित्तीय संस्थाले निजी क्षेत्रमा प्रवाह गर्ने कर्जा ५ प्रतिशतले बढेको छ । जुन अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा ८.५ प्रतिशतले बढेको थियो ।
वार्षिक बिन्दुगत आधारमा २०७६ कात्तिक मसान्तमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाबाट निजी क्षेत्रतर्पm प्रवाहित कर्जा १५.६ प्रतिशतले बढेको छ ।
२०७६ कात्तिक मसान्तमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाको लगानीमा रहिरहेको कर्जामध्ये ६४.५ प्रतिशत कर्जा घरजग्गाको धितोमा र १३.६ प्रतिशत कर्जा चालु सम्पत्ति (कृषि तथा गैर–कृषिजन्य वस्तु) को धितोमा प्रवाह भएको राष्ट्र बैंक बताउँछ । २०७५ कात्तिक मसान्तमा यस्तो धितोमा प्रवाहित कर्जाको अनुपात क्रमशः ६३.२ प्रतिशत र १४.७ प्रतिशत रहेको थियो ।
बैंक तथा वित्तीय संस्थाको कृषि क्षेत्रतर्फको कर्जा २.९ प्रतिशत, औद्योगिक उत्पादन क्षेत्रतर्फको कर्जा ६.४ प्रतिशतले बढेको छ । त्यसैगरि निर्माण क्षेत्रतर्फको कर्जा ५.४ प्रतिशत, यातायात, संचार तथा सार्वजनिक सेवा क्षेत्रतर्फको कर्जा ५.९ प्रतिशत र सेवा उद्योग क्षेत्रतर्फको कर्जा ७.१ प्रतिशतले बढेको छ ।
भूकम्प पीडितलाई आवासीय घर निर्माणको लागि सहुलियतपूर्ण कर्जा प्रदान गर्न यस बैंकबाट बैंक तथा वित्तीय संस्थालाई उपलब्ध गराइएको पुनरकर्जाको बक्यौता २०७६ कात्तिक मसान्तमा १ अर्ब ९१ करोड रहेको छ । यस्तो कर्जा १ हजार ५ सय ७८ जना ऋणीले उपयोग गरेको राष्ट्र बैंक बताउँछ ।
त्यसैगरि उत्पादनशील गतिविधि तथा निर्यातलाई प्रोत्साहित गर्ने उद्देश्यले राष्ट्र बैंकबाट सहुलियतदरमा प्रदान गरिदै आएको पुनरकर्जा २०७६ कात्तिक मसान्तमा १३ अर्ब ९० करोड लगानीमा रहेको छ । यस अन्तर्गत साधारण पुनरकर्जा ११ अर्ब ३५ करोड र निर्यात पुनरकर्जा ६८ करोड २५ लाख उपयोग भएको राष्ट्र बैंकको आँकडा छ ।े
धेरैपछि बनेको स्थायि सरकारले पनि लगानीकर्तामा आशा जगाउन सकेको छैन । लगानीकर्ताहरु त्रशित भएका छन् भने सरकार राजस्वमुखि भएको छ । आयात त कम भएको छ तर त्यसको दिर्घकालिन असर राम्रो देखिदैन । चलायमान अर्थतन्त्र खोजिरहेका बेलामा सरकारका काम कार्वाहिले स्थिर अर्थतन्त्र देखिन लागेको छ।