आधारभूमि संवाददाता
काठमाडौं, असोज २५
दशै मनाउनका लागि आम मानिसहरुले असोज महिनामा मात्रै बैंक तथा वित्त संस्थाहरुबाट ३५ अर्ब रकम झिकेका छन् । भदौ महिनामा चलनचल्तीमा ६ खर्ब ६६ अर्ब नगद चलनचल्तीमा रहेकामा असोज महिनामा यो बढेर करिब ७ खर्ब पुगेको नेपाल राष्ट्र बैंकले बताएको छ ।
कुल रकमको १४ प्रतिशत बराबरको रकम बैंक तथा वित्त संस्थासँग रहेको छ। अर्थात करिब ९७ अर्ब बराबरको रकम बैंक तथा वित्त संस्थासँग रहेको छ । यसबाहेकको सबै रकम आमसर्वसाधारणसँग रहने गरेको छ ।
दशैका समयमा नयाँ नोट, नयाँ कपडा र खाद्यान्न खरिदका साथै भैपरि आउने खर्चका लागि भनेर सर्वसाधारणले बैंकबाट पैसा निकालेर राख्ने गर्छन् । जसका कारण दशैका समयमा बैंक तथा वित्त संस्थाबाट ठूलो रकम आमसर्वसाधारणको खल्तीमा पुग्छ ।
आइतबार साझसम्म नेपाल राष्ट्र बैकले १२ अर्ब बराबरको नयाँ नोट साटेको छ। यस्तो सटही सुविधा राष्ट्र बैंकले सोमबार सम्म उपलब्ध छ ।
राष्ट्र बैंकसँगै उपत्यकामा २७ वटा बाणिज्य बैंकका १० वटा साखाहरुबाट पनि नोट सटहि गर्न सकिन्छ । बैंकको आज कुन साखाले नयाँ नोट वितरण गर्दैछ भनेर जान्नका लागि सम्वन्धित बैंकको वेबसाइटमा हेर्नमिल्ने व्यवस्था गरिएको छ । यसरी नयाँ सटहीका लागि भनेर बैंक तथा वित्त संस्थाहरुले ६ अर्ब बराबरको नयाँ नोट राष्ट्र बैंकसँग सटही गरेर लगिसकेका छन् ।
प्रतिब्यक्ति १८ हजार ५ सय सम्म नयाँ नोट साट्न सकिन्छ । अन्य बैंकबाट पनि नयाँ नोट सटहि गर्न सक्ने व्यवस्था गरिएकाले बिगतका वर्षहरुमा जस्तो राष्ट्र बैंकमा नयाँ नोट साट्नेको घुइचो भने यसपालि देखिएन । गत वर्ष त महामारीका कारण राष्ट्र बैंकले नोट सटहि नै गरेको थिएन ।
दशैमा टिका लगाउँदा नयाँ नोट प्रयोग गर्ने प्रचलन छ । तर टिका लगाउने क्रममा नोटमा रङ र पानी लाग्दा नोट झुत्रो बन्छन् । नोेट झुत्रो भएपछि नयाँ नोट छाप्नका लागि राष्ट्र बैंकले वर्षमा करोडौ रकम खर्चने गरेको छ ।
