आधारभूमि संवाददाता
काठमाडौं, फागुन २३
सेवा क्षेत्रमा होटल, यातायात, घरजग्गा, बैंक बित्त, सञ्चार लगायत पर्छन् । ती क्षेत्रको योगदान १० वर्ष अघि ५१ प्रतिशत रहेकामा अहिले बढेर ६० प्रतिशत नाघेको छ ।अल्पविकसित मुलुकको सूचिमा रहेको नेपाल पााच वर्षपछि विकासशील मुलुकको सूचिमा प्रवेश गर्दैछ । त्यहि कारण यतिबेला सेवा क्षेत्रको वृद्धि सामान्य भइ उद्योगको योगदान ह्वात्तै बढ्नु पर्ने हो । तर मुलुकमा औद्योगिक गतिविधि बढ्न सकेको छैन ।
वैदेशिक रोजगारीमा रहेका युवाले पठाएको विप्रेषणले विदेशबाटै बस्तु आयात गरि खपत गर्ने क्रम बढ्दो छ । जसका कारण सेवा क्षेत्रको योगदान बढेको हो । उद्योगको साटो सेवा क्षेत्रको योगदान बढ्नुलाई अर्थतन्त्रका जानकारहरु जोखिमपूर्ण भन्छन् । अर्थतन्त्रमा उद्योग क्षेत्रको योगदान निरन्तर ओरालो लागेपनि औद्योगिकरणतर्फ सरकारको ध्यानै छैन । जबकि आयात प्रतिस्थापन र आन्तरिक उत्पादन बढाएर दिगो विकास गर्न औद्योगिकरणको विकल्प छैन ।
अर्थतन्त्रमा कृषि र उद्योग क्षेत्रको योगदान घट्दै गएको छ । अल्पविकसितबाट विकासशील हुने क्रममा कृषिको योगदान घटेर उद्योगको योगदान बढ्नुपर्नेमा सेवा क्षेत्रको योगदान बढेको छ । जसलाई अर्थविदले अर्थतन्त्रमा जोखिम बढेको रुपमा अर्थाएका छन् ।
अल्पविकसित मुलुकको अर्थतन्त्रमा कृषि क्षेत्रको योगदान सबैभन्दा बढी हुन्छ । २० वर्ष अघि देशको अर्थतन्त्रमा कृषि क्षेत्रको योगदान ३६ प्रतिशत थियो । अहिले २६ प्रतिशतमा झरेको छ । मुलुक अल्पविकसितबाट विकासशिलतर्फ प्रवेश गर्दै गर्दा कृषि क्षेत्रको योगदान घट्नुलाई सकारात्मक मानिन्छ ।
तर कृषिको योगदान घट्दा उद्योग क्षेत्रको योगदान बढ्नु पथ्र्यो । तर उद्योगको योगदान बढ्नु त परै जाओस उल्टो घटिरहेको छ । आर्थिक वर्ष २०६७/६८ मा अर्थतन्त्रमा उद्योगको योगदान ६ दशमलव शुन्य नौ प्रतिशत थियो ।
अहिले ५ दशमलव एक प्रतिशतमा झरेको छ । अर्थात १० वर्षमा उद्योग क्षेत्रको योगदान बढ्नुको साटो १६ दशमलव दुई पााच प्रतिशतले घटेको छ । औद्योगिकिकरण पछि विकसित मुलुकमा प्रवेश गर्दा बढ्नु पर्ने सेवा क्षेत्रको योगदान भने अहिले नै अकासिएको छ । जुन अर्थतन्त्रमा सकारात्मक होइन ।
